Tırnak büyümesi fizyolojisinde en önemli anatomik alan mutlak matrixdir.

Tırnak matrixi anatomi ve fizyolojik olarak 3 bölümden oluşmakta.

  

Normalde tırnak yapısında çoğalan hücreler değerlendirildiğinde; hücresel çoğalmanın donimant olarak matrixte olduğunu trınak yatağında bunun %1 ler kadar düşük olduğunu görmekteyiz. Bu bize trınak yapımında asıl görevli alanın trınak yatağından daha çok intermediate matrix olduğunu göstermekte. Ancak psoriais yada trınak mantarlarında trınak yatağında hücrelerin çoğalması  >29% kadar artmaktadır.

Tırnak plağının yapımı aslında deride epidermal hücrelerin keratinizasyonuna benzemekle birlikte aşağıdaki resimde olduğu gibi büyüme ve şekil değişimi arasında farklar bulunmaktadır.

 

Tırnağın büyümesi kousunda ilk soru trınağın neden öne ve düz uzadığı üzerinedir.

Bu uzamanın 4 temel faktör tarafından yönlendirildiği düşünülmekte.

• Proksimal tırnak katlantısının fiziksel etkisinin
• Tırnak yatağı altındaki parmak uç kemiklerinin fiziksel desteği
• Trınak yan katlantılarının fizksel etkisi
• Tırnak plağının tırnak yatağına yapışık olmasının matrixte bu uzamayı yönlendirdiği düşünülmektedir.

Trınağın intermadiate matrixte yapılan orozontal trınak plağı uzama aşamasında trınak plağında oblik akslara dönüşmekte.

 

 

 Tırnak lunula şekline göre büyümekte ve uçta şekli tamamen lunulanın şekline paralel olarak şekilllenmektedir. Aşağıdaki resimde travma sonrası düşümüş trınağın uzma evreleri görülmekte.

Tırnak uzmasının ölçümünde trınak plağı üzerinde bir nokta belilenerek, bu nokta;

• Su ile çıkmayan bir marker ile işaretlenebilir.
• Bu noktaya pak plağı üzerine lazer yada bistüri ile işaret konulur.
• Bu noktaya radyolojik olarak opak bismuth amalgam yapıştırılarak işaretlenir.

Bu noktanın cuticulaya yada lunulaya olan uzaklığı fotoğraf ile ölçülür yada rontgen ile işaretli alanın referans eklem kemiğine uzaklığı ölçülür.

 

 

Bu ölçümler ile yapılan çalışmalarda tırnak matrix hücrelerinin çoğalma hızlarına bağlı olmakla birlikte el trınaklarında aylık büyüme 1.9 -4.4 mm olarak bulunmuştur. Ortalama aylık 3 mm ve günlük 0.1 mm olarak kabul edilmektedir. Ayak trınakları aylık 1 mm olarak uzamakta. Buna göre el trınaklarının tam uzaması 4-6 ay iken ayak tırnaklarının büyümesi daha yavaştır ve tam uzama 12-18 aydır. Orta parmakların tırnakları daha hızlı uzamaktadır. Dominant kullanılan (sağ yada sol el) eldeki tırnaklar daha hızlı uzamaktadır. Uzama hızı mevsimlere, yaşa göre değişiklikler gösterebilir. Ayrıca Poriasis gibi hastalıklarda tırnaklar hızlı, liken planusda yavaş uzamaktadır.

Tırnak uzma hızı karşılaştırıldığında kişilerin boy ve kilolarının bu hızda etkili olmadığı gösterilmiştir.

Tırnak uzma hızlarında erkek ve dın arasında anmalı fark yok.

14 yaş altında erişkinlere göre tırnak daha hızlı uzamakta.

Gebelikte tırnak uzma hızı artmakta.

Kötü beslenme koşulları tırnak uzma hızını yavaşlatmakta.

Bazı sistemik hastalıklar, ateşli hastalıkla trınakuzma hızını yavaşlatmakta hatta trınağın uzmasını geici olarak durudurmakta. Buda tırnak üzerinde Beu line denilen çizgisel bir çökmeye neden olmakta.

Biotinin trınak sertliğini ve uzama hızını arttırdığı gösterilmiştir. 

İlginç bir çalışma ise öldükten sonrasi 10 gün tırnakların büyümeye devam etmesidir.

Tırnağın lokal problemleri trınak uzma hızını değiştirmektedir. Örneğin onlikoliziste trınak uzama hızı artmaktadır.

Retinodiler yani sentetik A vitaminleri tırnak büyüme hızını arttırmaktadır.   

Tırnağın minor travmaları ve tırnak yeme tırnak uzama hızını arttırmaktadır. 

Gündüz geceye göye tırnaklar daha hızlı uzamakta.

Yaz aylarında soğuk kış mevsimine göre tırnaklar daha hızlı uzamakta.

Psoriais ve pitting tırnak defromasyonunda trınaklar daha hızlı uzmakta

Hipertriodizimde tırnak daha hızlı uzmakta

Sistemik kullanılan retinoidler(etratinat vb), biotin, kalsiyum, vitamin D, benexoprofen, itraconazol ve terbinafin kullanımında tırnak uzması hızı artmaktadır. 

Methotraxate ve azathoprin gibi ilçalarda ise uzama hızı yavaşlamaktadır.